در گذشتهای که شاید یادتان نیاید افراد برای تماشای تصاویر سه بعدی باید به سینماهای خاصی با عنوان سه بعدی میرفتند؛ اما در حال حاضر تلویزیونهای سه بعدی در کنار انواع LCD، LED، اولد و … در بازار لوازم خانگی به چشم میخورند. با این حال خیلی از کاربران چیزی از نحوه کار کردن تلویزیون سه بعدی نمیدانند؛ اما دانستن تکنولوژی این دستگاهها و پاسخ سوال “تلویزیون سه بعدی چگونه کار میکند؟” خالی از لطف نیست؛ با ما همراه باشید تا به پاسخ این سوال بپردازیم.
معرفی تلویزیونهای سه بعدی
پیش از پرداختن به نحوه کار کردن تلویزیون سه بعدی، خوب است ابتدا با این دستگاهها آشنا شوید. تلویزیون سه بعدی یا 3D TV از نمایشگرهایی برخوردار هستند که با اثرگذاری خاصی میتوانند برنامههای تلویزیونی، بازیها و ویدیوها را به صورت برجسته و سه بعدی ارائه کنند. همانطور که میدانید تلویزیونهای معمولی تنها قابلیت ارائه تصاویر دو بعدی را دارند؛ اما این دستگاهها با اهدای بعد سوم به تصاویر به شما امکان مشاهده آنها به صورت سه بعدی را میدهند. این به این معناست که شما میتوانید علاوه بر عرض و ارتفاع تصاویر، عمق آنها را نیز مشاهده کنید و از تماشای سه بعد آنها شگفت زده شوید. امروزه افراد زیادی طرفدار این تکنولوژی منحصر به فرد هستند و دوست دارند از بعد سوم تصاویر نیز لذت ببرند. البته شما تنها تصاویر و فیلمهایی را میتوانید با این تلویزیونها ببینید که تهیه کنندگانشان آنها را برای مشاهده در تلویزیونهای سه بعدی تولید کرده باشند، با این حساب روزانه محتواهای سه بعدی زیادی تهیه میشوند.
تصاویر سه بعدی و مغز انسان
تلویزیونها مسطح هستند و به عبارتی خودشان دو بعد دارند؛ اما به نظر شما چگونه امکان نمایش تصاویر سه بعدی از آنها وجود دارد؟ تلویزیونهای دوبعدی تنها قابلیت پخش یک تصویر واحد را دارند؛ در حالی که تلویزیون ۳ بعدی دو تصویر جداگانه برای برای هر یک از چشمها را تهیه میکند. البته استفاده از عینکهای مخصوص تلویزیونهای سه بعدی هم برای دیدن این تصاویر لازم است؛ طوری که بدون حضور این عینکها تصاویر سه بعدی هیچ مفهومی نخواهند داشت. واقعیت این است که در این تلویزیونها از تکنولوژیها و فناوریهای خاصی استفاده شده است که تاثیرات به خصوصی دارند. در حقیقت فاصله بین چشمها از یکدیگر سبب میشود که هر چشم تصاویر جداگانه با زاویه دید به خصوصی را مشاهده کند. در نهایت هنگامی که تصاویر از هر یک از چشمها به مغز شما منتقل شوند، با یکدیگر ترکیب شده و در نهایت شما میتوانید علاوه بر ارتفاع و طول از عمق تصاویر نیز سر در بیاورید؛ دقیقا همان چیزی که خودتان میخواستید!
نحوه عملکرد تکنولوژی سه بعدی
تلویزیون که قدیمیها آن را با عنوان جعبه جادویی نیز میشناسند، دیگر مانند گذشته ساده نیست؛ بلکه آنها هر روز امکاناتها و قابلیتهای متعددی را تجربه میکنند. این قابلیتها به طرز عجیبی بر کارایی و عملکرد این تلویزیونها میافزاید. یکی از مدرنترین فناوریها، ارائه تصاویر سه بعدی است که به شما اجازه تماشای بعد سوم تصاویر را هم میدهد. اگر قصد دارید تلویزیون با قابلیت پخش سه بعدی بخرید، لازم است در رابطه با مجهز بودن آن به این قابلیت تحقیق کنید؛ برای مثال با استفاده از تلویزیون سونی X90L میتوان پخش تصاویر سه بعدی را تجربه کرد.
تلویزیونهای معمولی با ارائه یک تصویر، عمق نداشته و عادی و دوبعدی نمایش داده میشوند؛ اما نحوه کار کردن تلویزیون سه بعدی کمی متفاوت است. این دستگاهها با آماده کردن تصاویر مشابه اما متفاوت از لحاظ زاویه کمک میکنند تا شما تصاویر را به صورت سه بعدی ببینید. تکنولوژی تلویزیونهای سه بعدی این گونه است که با تولید دو تصویر متحرک جداگانه، یکی از آنها را برای چشم راست فرستاده و دیگری را مخصوص چشم چپ آماده میکنند. طراحان این دستگاهها برای خوب کار کردن نقشهشان، استفاده از عینکهای سه بعدی را به بینندگان ارائه میدهند. در حقیقت وظیفه این عینکها آن است که هر چشم تصاویر مربوط به خود را ببیند؛ یعنی تصاویر مخصوص چشم راست نباید به هیچ عنوان با چشم چپ مشاهده شوند. عینکهای مخصوص از یک لنز آبی و یک لنز قرمز بهره میگیرند. لنز قرمز قابلیت عبور نور قرمز را میدهد و وظیفه لنز آبی، دادن اجازه برای عبور همه رنگها به جز قرمز است. این ساز و کار موجب میشود که هر چشم بتواند تصاویر مربوط به خود را ببیند. این کار در نهایت سبب میشود که مغز با ترکیب تصاویر ارائه شده، آنها را به صورت سه بعدی ببیند.
نگاهی به تفاوتهای تلویزیونهای سه بعدی قدیمی و جدید
در مبحث نحوه کار کردن تلویزیون سه بعدی، ممکن است این سوال در ذهن شما پیش بیاید که آیا تلویزیونهای سه بعدی نسل گذشته با جدید تفاوت دارند؟ برای پاسخ به این سوال در ابتدا باید بگوییم که عینکهای سه بعدی گوناگونی طراحی شدهاند. انتخاب کدام یک از انواع عینکهای سه بعدی با توجه به نوع تلویزیون شما مشخص میشود. عینکهای قدیمی عمدتاً از نوع anaglyph هستند که از طلق تشکیل شدهاند. جالب است بدانید که این مدل عینکها دارای شیشههایی به رنگ قرمز و آبی هستند.
شیشه قرمز رنگ توانایی عبور رنگ قرمز و شیشه آبی میتواند همه رنگها به جز قرمز را از خود عبور دهد. با این عملکرد هر چشم قابلیت مشاهده تصاویر مخصوص به خود را دارد. این روش، روش آناگلیف برای پخش تصاویر سه بعدی نامیده میشود که ایراد آن در عدم عبور طول موجهای مربوط به رنگهای مشابه خلاصه میشود. در تلویزیونهای سه بعدی نسل جدید این ایراد به خوبی برطرف شده است. این تلویزیونها که عینک مخصوص آنها اکتیو شاتر است، عملکرد پیشرفتهتری دارند. عینکهای اکتیو شاتر با داشتن کریستال مایع میتوانند در هر لحظه یک لنز را باز و شفاف کرده و لنز دیگر را بسته و تیره کنند. در حقیقت این تغییرات که با سرعت بالا لحاظ میشوند، میتوانند با کیفیت بسیار بالا و شگفت انگیز تصاویر را نمایان کنند. این مسئله موجب میشود که حوصله شما سر نرود. در کل این عینکهای هوشمند از طریق بلوتوث امواج رادیویی یا مادون قرمز تاثیر خود را میگذارند. البته باید بدانید که قیمت آنها گرانتر از عینکهای طلقی است.
تفاوت تصاویر سه بعدی سینما با تلویزیون
برخی از افراد فکر میکنند که مشاهده تصاویر سه بعدی در سینما یک چیز دیگر است و یک تلویزیون در خانه نمیتواند همان عملکرد را ایفا کند! اما باید بدانید که تصاویر ارائه شده از هر دوی این دستگاهها یکسان هستند. تنها تفاوتی که برای آنها میتوان قائل شد، ابعاد و اندازه نمایشگر و فاصله شما با تصاویر است. خب طبیعتاً برای تماشای محتواهای سه بعدی در سینما ممکن است فاصله بیشتری با نمایشگر داشته باشید. همچنین افراد زیادی همراه با شما در حال مشاهده محتوا هستند. در حالی که شما در منزل خود با استفاده از تلویزیونهای سه بعدی میتوانید فاصله خود را کم کرده و هر سه بعد تصاویر را با جذابیت بیشتری مشاهده کنید؛ مثلا تصور کنید که تماشای یک محتوای سه بعدی در تلویزیون سونی 55 اینچ چقدر خارقالعاده است! پس نحوه کار کردن تلویزیون سه بعدی با سینما تفاوت خاصی ندارد و تنها تفاوت آن از لحاظ ابعاد و اندازه نمایشگر است.
مشاهده تصاویر سه بعدی در تلویزیونهای جدید
آگاهی از نحوه کار کردن تلویزیون سه بعدی سبب میشود تا شما درک بهتری از تصاویر نمایان شده داشته باشید. دلایل متعددی وجود دارند که عدم توانایی تلویزیونهای دوبعدی برای پخش تصاویر سه بعدی را ثابت میکنند؛ برای مثال جهت فرستادن تصاویر سه بعدی نیاز به پهنای باند بیشتری است. به بیانی برای پخش آنها به نسخه جدیدتر پورتHDMI نیاز است که انواع دو بعدی فاقد آن هستند. لازم است بدانید که تلویزیون برای ارائه محتوای سه بعدی باید حداقل ۱۲۰ هرتز باشند.
این در حالی است که تلویزیونهای دوبعدی معمولی کمتر از این مقدار هستند. البته تلویزیونهای دوبعدی نیز وجود دارند که ۲۰۰ یا ۴۰۰ هرتز هستند؛ اما به دلیل محدودیتهای Refresh Rate و پورت HDMI نمیتوانند در پخش تصاویر سه بعدی موفق باشند؛ چرا که تلویزیون باید از سختافزارهای مخصوص تصاویر سه بعدی برخوردار باشد. به هر حال اگر قصد خرید تلویزیون با چنین مشخصاتی را دارید، حتماً باید راجع به آن اطلاعات کسب کنید. البته ممکن است با افزوده شدن این قابلیت به دستگاهها، قیمت تلویزیون سونی نیز بیشتر شود.
سخن پایانی
یکی از جذابترین سرگرمیهایی که میتوانید تجربه کنید، مشاهده محتواهای سه بعدی است. دلیل جذابیت این تصاویر واقعی بودن آنها است؛ طوری که شما از مشاهده آنها خسته نمیشوید. نحوه کار کردن تلویزیون سه بعدی به این صورت است که آنها تصاویر جداگانهای را برای هر یک از چشمها آماده میکنند که استفاده از عینکهای مخصوص در نهایت سبب ترکیب تصاویر در مغز میشود تا بعد سوم تصاویر یعنی عمق نیز پدیدار شود.